Bouwen aan een fijne groep
Afspraken in de kring
1e leerjaar
Omschrijving:
Aan de hand van een verhaal wordt 'het kringgesprek' en 'de praatstok' geïntroduceerd met oog op een fijne klassfeer. Het doel is dat de kinderen het belang begrijpen van zich goed voelen in de klas, dat ze hier zelf voorstellen voor formuleren en dat ze inzien dat afspraken belangrijk zijn om de sfeer voor iedereen aangenaam te houden.
--
Niveau: klas
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 1. Kalmthout: Abimo (thema 1, p. 15-16 + bijhorende kopieerbladen)
Het stille mol-moment
1e leerjaar
Omschrijving:
Op basis van een klasgesprek wordt het belang van rust en stilte in de klas aangehaald opdat de kinderen zouden weten wanneer ze stil moeten zijn en wanneer niet.
--
Niveau: klas
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 1. Kalmthout: Abimo (thema 1, p. 17-18 + bijhorende kopieerbladen)
Groepsspel: Kikkers op een drijfblad
1e leerjaar
Omschrijving:
Kikkers op een drijfblad is een activiteit waarbij de kinderen gestimuleerd worden om samen te werken en elkaar te helpen.
--
Niveau: les
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 1. Kalmthout: Abimo (thema 3: Onze klas, een vriendelijke groep, p. 86)
Groep en groepsafspraken
1e leerjaar
Omschrijving:
Tijdens een klasgesprek maken de kinderen kennis met het concept ‘groep’ en wordt hen de ruimte gegeven om zelf aan te geven wat een fijne groep maakt, wat niet goed is voor de groep en hoe fouten en misverstanden recht gezet kunnen worden. Daarna worden in kleine groepjes doe-borden en stop-handen geknutseld die de gemaakte afspraken rond een fijne klasgroep weergeven.
--
Niveau: klas
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 1. Kalmthout: Abimo (thema 3: Onze klas, een vriendelijke groep, p. 87-88 + bijhorende kopieerbladen)
Aansluiten bij een (nieuwe) groep
1e leerjaar
Omschrijving:
Op basis van een rollenspel ondervinden de kinderen hoe het is om nieuw te zijn in een groep, hoe ze zich op een goede manier bij een groep kunnen aansluiten en hoe ze zelf iemand nieuw kunnen betrekken in hun groep.
--
Niveau: les
Type: activiteit, rollenspel
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 1. Kalmthout: Abimo (thema 3: Onze klas, een vriendelijke groep, p. 89-91 + bijhorende kopieerbladen)
Klaspuzzel
1e leerjaar
Omschrijving:
De kinderen krijgen elk een puzzelstuk waar ze zichzelf op mogen tekenen. De puzzelstukken van alle kinderen worden daarna in elkaar gepuzzeld om aan te tonen dat elk kind deel uitmaakt van de klas.
--
Niveau: les
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 1. Kalmthout: Abimo (thema 3: Onze klas, een vriendelijke groep, p. 92)
Gevoelskaartjes
1e leerjaar
Omschrijving:
De leerlingen moeten op basis van gevoelsprenten/ kaarten gevoelens herkennen en benoemen. De leerlingen die willen, kunnen tijdens het lesmoment vertellen hoe ze zich voelen en waarom.
--
Niveau: les
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 1. Kalmthout: Abimo (thema 9, Onze klas, ons team: reflectie, p. 196 + kopieerbladen 20-26)
Snuffeldag
1e leerjaar
Omschrijving:
Snuffeldag is een verhaal dat op het einde van het schooljaar kan verteld worden om na te gaan hoe de kinderen het eerste leerjaar ervaren hebben. Tijdens het verhaal mogen de kinderen gevoelskaartjes opsteken telkens wanneer ze een bepaald gevoel herkennen.
--
Niveau: les
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 1. Kalmthout: Abimo (thema 9: onze klas, ons team, reflectie, p. 197 + kopieerbladen 20-26 en 69)
Wie ben ik in deze klas?
1e leerjaar
Omschrijving:
De kinderen maken een portret van zichzelf in hun klas. Daarna worden de portretten tijdens een kringgesprek besproken.
--
Niveau: klas
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie: Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 1. Kalmthout: Abimo (thema 9: onze klas, ons team, reflectie, p. 198 + kopieerbladen 70 en 71)
Dit deed je goed!
1e leerjaar
Omschrijving:
Op verschillende tijdstippen wordt de naam van een kind uit een doosje getrokken. Er wordt samen met de klas nagegaan wat de kwaliteiten zijn van dat kind.
--
Niveau: klas
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie: Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 1. Kalmthout: Abimo (thema 9: onze klas, ons team, reflectie, p. 200)
Samen sterk!
2e leerjaar
Omschrijving:
Op basis van twee verhalen en reflectievragen leren de kinderen begrijpen dat ze alleen kwetsbaarder zijn dan in groep en dat ze meer kunnen bereiken wanneer ze samenwerken.
--
Niveau: klas
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 2. Kalmthout: Abimo (thema 3, onze klas, een vriendelijke groep; p. 90-91 + kopieerbladen 31 en 32)
Leren samenwerken
2e leerjaar
Omschrijving:
Door een aantal opdrachten uit te voeren leren de kinderen hoe ze kunnen samenwerken. Na de opdrachten worden tips voor goed samenwerken genoteerd op een kaartje en opgehangen. Bij groepswerken kan er naar de opgeschreven tips verwezen worden.
--
Niveau: klas
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 2. Kalmthout: Abimo (thema 3, onze klas, een vriendelijke groep; p. 90-91 + kopieerbladen 31 en 32)
Een vriendelijke groep
2e leerjaar
Omschrijving:
Er wordt een klassikale top 3 opgesteld van hoe de kinderen een fijne klasgroep kunnen vormen.
--
Niveau: les
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 2. Kalmthout: Abimo (thema 3: onze klas, een vriendelijke groep; p. 94-95 + bijhorende kopieerbladen )
CLIM en “Gaai en Eekhoorn”
2e leerjaar
Omschrijving:
Aan de hand van een verhaal wordt duidelijk gemaakt dan ‘samen’ sterker is dan ‘alleen’ en wordt er gezocht naar voorstellen voor een eerlijke taakverdeling. Indien de kinderen weinig voorstellen hebben, dan kunnen de rollen uit een CLIM-groepswerk aangehaald worden.
--
Niveau: les
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 2. Kalmthout: Abimo (thema 3: onze klas, een vriendelijke groep; p. 96-97 en kopieerbladen 34, 35 en 38bis)
Droomcirkel
2e leerjaar
Omschrijving:
De kinderen maken in groep zelf een fantasieverhaal rond een fijne klas. Elk kind mag één zin aanvullen.
--
Niveau: les
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 2. Kalmthout: Abimo (thema 3: onze klas, een vriendelijke groep; p. 98)
Ik ben ik en jij bent jij
2e leerjaar
Omschrijving:
De kinderen worden verdeeld in groepjes van 3. Ze tekenen elkaars omtrek en schrijven daarna in de omtrek positieve dingen over elkaar.
--
Niveau: les
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 2. Kalmthout: Abimo (thema 9: Onze klas,ons team, gedragscode en reflectie; p. 210)
Petje op, petje af
2e leerjaar
Omschrijving:
De leerkracht doet uitspraken. Als de kinderen vinden dat deze bij hen passen dan zetten ze hun petje op, indien niet zetten ze hun petje af. Via de uitspraken kunnen de kinderen zelf beoordelen hoe ze het afgelopen schooljaar bijgedragen hebben aan een fijne klassfeer.
--
Niveau: les
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 2. Kalmthout: Abimo (thema 9: Onze klas, ons team, gedragscode en reflectie; p. 212 + kopieerblad 73)
Vriendschapsbandjes
2e leerjaar
Omschrijving:
De kinderen trekken een naam van een medeleerling waarvoor ze een vriendschapsbandje moeten maken. De vriendschapsbandjes worden tijdens een kringmoment aan elkaar gegeven en telkens wordt daarbij gezegd wat de ontvanger dit schooljaar goed gedaan heeft.
--
Niveau: les
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Smeyers, A., Ockerman, E., Van den Berghe, T. & Schutjes, E. (2015). Onze klas ons team 2. Kalmthout: Abimo (thema 9: Onze klas, ons team, gedragscode en reflectie; p. 213)
Spelletjes rond verbondenheid
derde, vierde, vijfde en zesde leerjaar
Omschrijving:
Speelse activiteiten die verbondenheid binnen de klas bevorderen.
--
Niveau: les
Type: activiteit, ideeën
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Portmann, R. (2007). Speels omgaan met agressie: 134 spelletjes en oefeningen om op een creatieve manier conflicten op te lossen. Panta Rhei: Katwijk
(Activiteit 103, 104, 106, 107, 109, 112, 115, 118 en 119; p. 80 – 87)
Er zit een schat verborgen in jezelf
Kleuter- en lager onderwijs
Omschrijving:
Project rond waarden (vriendschap, verbondenheid, vriendelijk zijn, eerlijkheid, solidariteit, respect en evenwaardigheid). De waarden worden gepersonaliseerd tot zeven figuurtjes.
--
Niveau: school
Type: project
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Scherpereel, K. Er zit een schat verborgen in jezelf.
http://users.skynet.be/fb033827/
Vlieg erin!
vijfde en zesde leerjaar
Omschrijving:
Vlieg erin is een educatief pakket waarbij de leerkracht met de leerlingen een parcours volgt door een pretpark. Samen komen ze via 4 roetsjbanen die mogelijkheid bieden tot meer zelfinzicht, veerkracht en welbevinden aan de hand van opdrachten. Het doel van het pakket is om leerlingen te helpen om hun veerkracht, talenten en weerbaarheid te versterken. Op p. 67-68 staat een klasactiviteit beschreven die de kinderen er toe aanzet zelf initiatieven te bedenken om te werken aan een positief klasklimaat.
--
Niveau: klas
Type: educatief pakket
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Christelijke mutualiteit (2014). Vlieg erin! Een educatief pakket over welbevinden voor de derde graad lager onderwijs. Brussel: Christelijke mutualiteit (p. 67-68)
TOPspel (gewenst gedrag aanleren)
Lager onderwijs
Omschrijving:
TOP spel is een revolutionaire methodiek ontwikkeld door De Sleutel om sociale vaardigheden bij kinderen in de lagere school te trainen. De ingrediënten van TOP spel zijn teamwork, afspraken maken, positieve bekrachtiging en belonen. Gewenst gedag wordt op een positieve en speelse manier ingeoefend. TOP spel speel je tijdens de normale lessen. Je hoeft er dus geen extra lestijden voor te zoeken. Integendeel, het levert je tijdswinst op. Daarnaast kan TOP spel in élke les, zowel door de klasleraar als voor de godsdienstleraar, turnleraar en dergelijke. Op die manier wordt TOP spel door de hele school gedragen en wordt het ingebed in de schoolcultuur.
--
Niveau: school, klas
Type: methodiek
Doelgroep: leerlingen, leerkrachten, schoolteam
--
Referentie:
TOPspel. VZW De Sleutel
Lawaaimeter of decibelmeter
Kleuter- en lager onderwijs
Omschrijving:
Met een lawaaimeter of decibelmeter geef je aan welk geluidsniveau je in de klas verwacht.
--
Niveau: klas
Type: methodiek
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
https://www.klasse.be/67561/lawaaimeter /
Simon zegt... methodiek om regels op te stellen
Kleuter- en lager onderwijs
Omschrijving:
Met deze werkvorm denken de kinderen na over het belang van afspraken en ervaren het belang van positief geformuleerde afspraken.
--
Niveau: klas
Type: methodiek
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
http://www.trajectopmaat.be/activiteit/simon-zegt
Afspraken maken in de klas
derde, vierde, vijfde en zesde leerjaar
Omschrijving:
Enkele uitgewerkte lesactiviteiten om samen met de klas na te denken over afspraken en afspraken op te stellen. (Lessenpakket uitgewerkt door de organisatie Djapo n.a.v. de dag van de democratie)
--
Niveau: klas
Type: activiteiten
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
https://djapo.be/wp-content/uploads/2016/09/Dag-van-de-democratie.pdf
Goedgemaakte regels
Kleuter- en lager onderwijs
Omschrijving:
Tips voor het opstellen van regels.
--
Niveau: school, klas
Type: tips
Doelgroep: leerkrachten
--
Referentie:
http://www.vlor.be/sites/www.vlor.be/files/pdf_35.pdf
Klasinrichting/ groepsindeling
Stoeltjesdans
Lager onderwijs
Omschrijving:
De stoeltjesdans is een online tool die de leerkracht kan helpen om een klasindeling te maken op basis van de eigenschappen van leerlingen. Voor de tool een indeling kan maken, dienen zowel de leerkracht als de leerlingen een vragenlijst in te vullen.
--
Niveau: klas
Type: tool
Doelgroep: leerkrachten
--
Referentie:
Bestaat de ideale klasopstelling?
Lager onderwijs
Omschrijving:
Enkele tips rond de ideale klasopstelling.
--
Niveau: klas
Type: ideeën
Doelgroep: leerkrachten
--
Referentie:
Onthaal
Goeie morgen!? Ideeën box
Kleuter- en lager onderwijs
Omschrijving:
Ideeën om een goede start te creëren aan het begin van de dag.
--
Niveau: school
Type: ideeën
Doelgroep: Schoolteam
--
Referentie:
School zonder pesten. (s.a.). Maak van je school een goedgevoel school!? Temse: School Zonder Pesten vzw (p. 31-35)
Vragenlijst voor kinderen: Goeie morgen!?
Lager onderwijs
Omschrijving:
Deze vragenlijst gaat na hoe leerlingen het ’s morgens toekomen op school ervaren.
--
Niveau: school, individu
Type: vragenlijst
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie: School zonder pesten. (s.a.). Maak van je school een goedgevoel school!? Temse: School Zonder Pesten vzw (p. 26-27)
Vragenlijst voor het schoolteam: Goeie morgen!?
Lager onderwijs
Omschrijving:
Deze vragenlijst toetst bij leerkrachten af wat zij ’s morgens doen om er een ‘goeie’ morgen van te maken.
--
Niveau: school, individu
Type: vragenlijst
Doelgroep: schoolteam
--
Referentie:
School zonder pesten. (s.a.). Maak van je school een goedgevoel school!? Temse: School Zonder Pesten vzw (p. 28-29)
Vieren
Hoera, ik ben jarig!
Kleuter- en lager onderwijs
Omschrijving:
Ideeën om jarige kinderen de hele dag positief in de kijker te zetten.
--
Niveau: klas
Type: ideeën
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Bakkers, E., Fontaine, M., Heylen, L. & Vanhoutte, T. (2012). Inspiratiebubbels 2. Leuven: CEGO Publishers
Een verjaardagskaart of –badge maken
Kleuter- en lager onderwijs
Omschrijving:
De kinderen maken een verjaardagskaart/badge voor de jarige.
--
Niveau: klas
Type: activiteit
Doelgroep: leerlingen
--
Referentie:
Bakkers, E., Fontaine, M., Heylen, L. & Vanhoutte, T. (2010). Inspiratiebubbels. Leuven: CEGO Publishers
Verjaardag vieren in de klas - zo kan het ook
Kleuter- en lager onderwijs
Omschrijving:
Enkele ideeën om verjaardagen te vieren in de klas en op school.
--
Niveau: school, klas
Type: ideeën
Doelgroep: leerkrachten
--
Referentie:
https://www.klasse.be/1959/verjaardag-vieren-in-de-klas-zo-kan-het-ook/